- iter tandem cōnfectum erat. Quīntus paterque Rōmam intrāverant.
- postrīdiē ad forum contendērunt; Quintus aedificia tam splendida numquam vīderat.
- tandem Flaccus fīliō 'iam omnia spectāvistī,' inquit; 'venī ad lūdum Orbiliī.'
- Quintus nōn omnia spectāverat, sed pater eum ē forō dūxit.
Vocabularyverbs- agō, agere, ēgī
- to do; to drive
- claudō, claudere, clausī
- to shut
- aperiō, aperīre, aperuī
- to open
- apertus, -a, um
- open
nouns - aedificium, -ī
- n. building
- vestīmenta, -ōrum
- n. pl. clothes
- Iuppiter, Iovis
- m. Jupiter
| adjectives- altus, -a, -um
- high
- cōnfectus, -a, -um
- finished
- invītus, -a, -um
- unwilling
- medius, -a, -um
- middle
- sacer, sacra, sacrum
- sacred
- vacuus, -a, -um
- empty
- difficilis, difficile
- difficult
| adverbs - continuō
- immediately
- hūc... illūc
- this way and that
- paene
- nearly
- ubīque
- everywhere
preposition - extrā + acc.
- outside
conjunction - ubi
- where
|
Rōmadum Scintilla et Horatia Venusiae(at Venusia) anxiae manent, Quintus paterque iam novam dies Romam contenderant(marched); montes et flumina transierant; iter difficile fuerat et labōriōsum(labor intensive). tandem Roma nōn longē(no longer) aberant. Quintus valde fessus erat, sed pater 'noli desperare, fili, inquit; 'iter paene cōnfectum est. Roma non longe absumus.' postridie moenia(walls) urbis conspexērunt(caught sight of) et festīnāvērunt ad portās. nox iam venerat cum urbem intraverunt. parvam caupōnam(inn) invenerunt; cenaverunt et post cenam continuo dormiverunt. prima luce Flaccus Quintum excitāvit(woke up) et 'venī, Quinte,' inquit; debemus ludum Orbiliī quaerere(look for).' lentē prōcēdēbant(slowly proceeded) per viās urbis(of city). tandem in Via Sacra ambulabant ex mox ad forum venerant. nec Quintus nec pater umquam(ever) viderant aedificia(building) tam magnifica. diū stābant attonitī(stayed astonished); deinde omnia spectābant. hic erat templum Vestae; ubi Virgines Vestālēs ignem(of fire) perpetuum(perpetual) cūrābant(took care); illīc erat Basilica Aemilia, ubi magistrātus(the magistrates) iūs dīcēbant(dispensed justice); hic erant rōstra(the speaker's platrofm), ubi magistrātūs ōrātiōnēs(speech) ad propulum(people) habāebant. illīc steterat(stood) cūria(the senate house); iam ruīnīs(in ruins) iacēbat, in tumultū(in a riot ) ambusta(burnt). ā fronte(in front) erat mons Capitōlinus, ubi stabat ingēns(huge) templum Iovis. omnia diu spectaverant; cum Flaccus 'venī, fili,' inquit 'Romae diu manebimus. omnia haec saepe videbis.' a forō discesserunt collem(hill)que ascenderunt; mox ad ludum Orbilii advenerant. extra ianuam(door) ludi steterunt. pueros audire poterant recitantēs(reciting) et Orbilium eos corrigentem(correcting); non tamen intrāvˀērunt(entered). Flaccus 'veni, Quinte,' inquit; 'domicilium(a lodging) debemus invenire et nova vestīmenta(clothes) emere(buy).' Quintus paterque e media urbe discesserunt et procedebant ad Suburam, ubi pauperēs habitābant(paupers were living). ibi nūllae erant aedēs(houses) magnae sed altae īnsulae(tenements), in quibus habitābant multae familiae. viae sordidae(dirty) erant et artae(narrow). multi homines huc illuc currebant; ubique clāmot(shout) et tumultus(uproar). mox ad vestiārium(a clothing shop) venerunt; Flaccus Quinto togam praetextam(purple-bordered) et tunicam candidam(white) ēmit(bought); Quintus, qui vestimenta tam splendida numquam habuerat, patri grātiās ēgit(thanked, gave thanks to). deinde in Suburam processerunt et domicilium quaerēbant(looked for). Quīntus domum novam invenittandem Flaccus īnsulam(tenement) intrāvit cuius(of which) iānua aperta(open) erat iānitōrem(doorkeeper)que quaerebat(looked at). invēnit(find') eum in aulā(courtyard') dormientem(sleeping). ēbrius(drunk) erat. Flaccus eum excitavit(woke up) et dixit: 'ego filiusque domum quaerimus; habēsne domicuilium(lodging) vacuum?' ille non surrēxit(rise up) sed Flaccō respondit: 'nūllum domicilium habeo vacuum. abī.' sīc dīxit; oculōs clausit(shut) iterumque(again) dormivit. pater filiusque in viam tristes exierant(be out), cum aliquis eōs revocāvit(recall); femina quaedam ē ianua festinavit, anus rūgōsa(a wrinkled old woman), quae 'manete' inquit; 'maritus meus caudex(blockhead) est et semper ebrius. erravit. unum cēnāculum(garret, attic room) habemus vacuum. venite.' duxit eos anhēlāns(panting) ad summum tabulātum(the top storey). ibi erat cenaculum parvum et sordidum. ianitoris uxor 'ecce,' inquit; 'visne hoc cenaculum condūcere(to rent)? quinque dēnāriōs(denarii) tantum(only) rogō.' Flaccus iratus erat; 'nimium(too much) rogās,' inquit; 'ceneculum parvum est et sordidum. trēs denarios tibi dare volo.' illa 'tres denarios dicis, fucifer? da mihi quattuor denarios, si cenaculum conducere vīs(visit).' Flacus invītus(unwillingly) concessit(gave in) et quattuor denarios ei tradidit. abiit femina ad iānitōrem. Quintus novam domum(room) trīstis spectavit. Grammar- Perfect stems of verbs
- 1st conjugation: iuvō, iuvāre, iūvi I help
- 2nd conjugation: sedeō, sedēre, sēdī I sit
- 3rd conjugation: agō, agere, ēgī I do, I drive
- 3rd conjugation -iō: iaciō, iacere, iēcī I throw
- 4th conjugation: veniō, venīre, vēnī I come
e.g. parāv-eram = I had prepared nox iam vēnerat cum Rōmam intrāvērunt. Night had come already when they entered Rome ubi Horatia domum rediit, Scintilla ad forum iam prōcesserat. When Horatia returned home, Scintilla had already gone on to the forum.
-eram | I had | -erāmus | we had | erās | you had | -erātis | you had | erat | he/she had | -erant | they had |
| 1st parō | 2nd moneō | 3rd regō | 3rd -iō capiō | 4th audiō | sum | perfect stem | parāv- | monu- | rēx- | cēp- | audīv- | fu- | pluperfect | parāv-eram | monu-eram | rēx-eram | cēp-eram | audīv-eram | fu-eram |
- Expressions of place
- ad urbem(accusative) festinaverunt. They hurried to the city
- Rōmam festinaverunt. They hurried to Rome
- ad urbe(ablative) discesserunt. They went away from the city
- Rōmā discesserunt. They went away from Rome
- ille senex ad Italiam navigavit Romamque festinavit. That old man sailed to Italy and hurried to Rome
- Quintus ad Graeciam navigavit, Flacus Venusiam rediit. Quintus sailed to Greece, Flacus returned to Venusia
nominative | locative | Rōma (1st decl. sing.) Athēnae (1st decl. plural) Corinthus (2nd decl. sing.) Londinium (2nd decl. n. sing.) Puteolī (2nd decl. plural) Carthāgō (3rd decl. sing.) Gādēs (3rd decl. plural) | Rōmae (at/in Rome) Athēnīs (at/in Athens) Corinthī (at/in Corinth) Londiniī (at/in London) Puteolīs (at Puteoli) Carthāgine (at Carthage) Gādinus (at Cadiz) |
Exercises- 19.3
- media urbs the middle of the city; literally, the middle city
- summus mōns the top of the mountain; literally, the highest mountain
- Flaccus in summo colle stābat cum moenia Rōmae vīdit Flaccus stood on top of the hill while looking at walls of Rome
- nox iam venerat cum Flaccus Quintum in urbem duxit. Night had come already while Flaccus took Quintus to the city
- ubi ad mediam urbem venerunt, in foro diu manebant; aedifica tam splendida numquam viderant when they came to the middle of the city, they stayed at the from for long time; they have never seen a building so splendid.
- Flaccus tabellārium(the postman) quaerebat; epistolam ad Scintillam scripserat. Flaccus looked for the postman; wrote a letter to Scintilla
- Scintilla laeta erat; tandem Flaccus epistolam miserat.
- mater Horatiam vocavit, quae in hortum exierat.
- Aeneas Troiae nātus est(was born).
- ubi Graeci Troianos vicerunt, comites ad Siciliam duxit.
- Troiani ad Italiam navigabant cum tempestas(storm) eos ad Libyam egit.
- Aeneas diu Carthagine cum Didone manebat.
- tandem Iupiter eum iussit ad Italiam navigare.
- itaque Carthagine discessit comitesque Puteolos duxit.
- Flaccus and Quintus left home, but Scintilla and Horatia stayed in Venusia. Flaccus et Quintus domō discesserunt, sed Scintilla et Horatia Venusiae manebant.
- Father and son marched to Rome; within ten days they had reached the city. Pater et filius Romam contenderunt; decem diebus ad urbem pervenierunt.
- The journey had been long and difficult. iter longus et difficilis erat.
- They stayed in Rome for seven years; then Flaccus decided to return home. septimo annō Romae manebant; deinde Flaccus constituit domum redire.
- Flaccus returned to Venusia; Quintus left Italy and sailed to Athens. Flaccus VEnusiam rediit; Quintus Italiae discessit et Athenaem navigavit.
- Quintus stayed in Athens for a long time Quintus Athenis diu manebant.
|